უგუნურო! ამას ღამესა შინა მიგიღონ სული შენი
შენგან; ეგე, რომელი მოიმზადე ვისა იყოს? (ლოუკ, იბ. კ)
ერთსა მდიდარსა კაცსა, როგორც მოგვითხრობს დღეს წაკითხული სახარებისა იგავი, მოუვიდა ურიცხვი მოსავალი იმ ზომად, რომ ადგილიც არა ჰქონდა, სად შეენახა იგი. მაშინ მან იფიქრა თავის გულში: რა ვქნა, რომ ამოდენი სიმდიდრე მომემატა! და მერმე ესრედ გადაწყვიტა: აღვაშენებ უდიდესთა საუნჯისთა შესანახავთა, შევკრებ მუნ ყოველსა ჩემსა ნაყოფსა და სიმდიდრესა და ვეტყვი სულსა ჩემსა: სულო გაქვს მრავალი კეთილი, დაუნჯებული მრავალთა წელთა; განისვენე, სჭამე და სვი, და იხარებდე. გარნა უფალმან რქვა მას: უგუნურო! ამას ღამესა შინა მიგიღონ სული შენი შენგან; ეგე, რომელი მოიმზადე. ვისა იყოს?
რასა შინა მდგომარეობდა, ძმანო-მართლმადიდებელნო ქრისტიანენო, უგუნურება მდიდრისა ამის კაცისა? პირველად მას შინა, რომელ მას ჰქონდა შეცდომილი, უგუნური ჰაზრი სიმდიდრეზე და მის ხმარებაზედ. იგი ჰფიქრობდა, რომელ თუ კი კაცმა შეიძინა სიმდიდრე, მან უნდა განისვენოს, ჰსვას, სჭამოს, განიხაროს და მეტი არაფერი აკეთოს. რა ესრედ უნდა ჰფიქრობდეს გონიერი ქრისტიანე კაცი. ან არ უნდა წარმოიდგინოს თავის გულში, რომ სიმდიდრე მას დაითხოვს შრომისგან და აძლევს ნებას განსვენებისას? რაც გინდა მდიდარი იყოს კაცი, მაინც არ უნდა დაუტევოს შრომა. წინააღმდეგ ამისა, თუ მან განისვენა, იგი ზარმაცდება, მიეჩვევა უქმობასა, და უქმობა შთააგდებს მას მრავალთა ცოდვათა შინა და ბოლოს სიმდიდრესაც დაჰკარგავს იგი და ყოველსა სულიერსაცა ღირსებასა.
მეორედ, მდიდარი იგი კაცი ჰფიქრობდა, რომ სიმდიდრე კაცმან უნდა მოიხმაროს მხოლოდ ჭამისა, სმისა და სიხარულისათვის. სჩანს, რომ მას მარტო თავის თავი აჰხსოვდა; სჩანს, რომ იგი არ ჰფიქრობდა, რაოდენი არიან გარემოს მისსა მშიერნი, მწყურვალნი, ღარიბნი, რომელთა იგი თანამდები იყო სიმდიდრისა თვისისაგან შემწეობისა მიცემად. რა ესრედ იფიქრებს ღვთის-მოყვარე ქრისტიანე კაცი; მას აჰხსოვს, რომ სიმდიდრეს ღმერთი მისცემს მისთვის, რათა სიმდიდრითა თვისითა ადიდოს იგი. რა სახით? იმ სახით, რომელ შეეწიოს ღარიბთა, საწყალთა კაცთა, რომელთა აკლიათ საჭმელი, სასმელი, ტანსაცმელი, სწავლა, ნუგეში და ყოველნი სულიერნი და ხორციელნი ნივთნი.
მესამედ, მდიდარი იგი ეტყოდა თავის სულს: სულო! გაქვს საუნჯე მრავალი, მომზადებელი მრავალთა წელთათვის; მაშასადამე, თვითონვე აღუთქვამდა თავის თავს გრძელ-ჟამიერს და მხიარულს ცხოვრებასა; მას დაავიწყდა, რომ მოღალატე არის სოფელი, დაავიწყდა, რომელ კაცზედ არ არის დამოკიდებული მისი სიცოცხლის გაგრძელება. არა ესრედ უნდა იფიქროს ქრისტიანე კაცმა. იგი თვის სიცოცხლეს და სიმდიდრეს ისრე უნდა უყურებდეს, ვითარცა ღვთისაგან დროებით მიბარებულს ნიჭსა, რომელსა ზედა ღმერთი ანგარიშს მოსთხოვს მას. როდესაც მდიდარსა და შემძლებელს კაცს აქვს ესრეთი ჰაზრი, მაშინ იგი ვეღარ გაჰბედავს, რომ სიმდიდრე მოიხმაროს ჭამისა, სმისა და ლხინისათვის; არამედ ცდილობს, რომ მოიხმაროს იგი, როგორადაც იამება მას, ვინც მიაბარა იგი დროებით, ესე იგი, ზეციერსა მამასა ჩვენსა.
მართალია, ძმანო ჩემნო, არ შეიძლება კაცს თავი არ უყვარდეს, თავის სიკეთეს არ ჰფიქრობდეს და არ ჰზრუნავდეს. თვით ბუნებიდგანვე დანერგილი აქვს კაცს გულში თავისმოყვარეობა, მაგრამ, როგორათაც სხვანი ყოველნი კაცის თვისებანი და ნიჭნი, მზგავსადვე ეს თვისებაც, ესე იგი თავისმოყვარეობა, უნდა იყოს განათლებული, ამაღლებული ქრისტეს სწავლითა და მცნებითა, წინააღმდეგ შემთხვევაში იგიცა მიიღებს ცუდსა, მავნებელსა მიმართულებასა. განათლებული, ქრისტიანული თავისმოყვარეობა დიაღ უნდა ჰქონდეს კაცს, და იგი კეთილიც, პატიოსანიც და ქვეყნისათვის სასარგებლოც იქნება, გარნა უგუნური თავხედობა, არის სულის წარმწყმედელი და ქვეყნისათვის მავნებელი. აღვწეროთ აწ და შევიტყოთ, რომელი თავისმოყვარეობა არის კანონიერი და კეთილი, და რომელი ცუდი და მავნებელი.
უმდაბლესი და სუყველაზე უარესი თავისმოყვარეობა, როგორც ვსთქვით, ჰქონდა იმ მდიდარს, რომელი აღწერილ არს დღევანდელს წაკითხულს იგავში. მას უყვარდა თვისი მუცელი, ჭამა, სმა, ლხინი. ეს იყო მისი ბედნიერება! ესეთნი პირნი დაემსგავსებიან პირუტყვთა უგუნურთა. იგინი არა თუ უსარგებლო არიან ქვეყნისათვის, არამედ ფრიად მავნებელნიცა. მათ გულში დათრგუნვილია ყოველი კეთილშობილი კაცობრივი თვისება. თუ მდიდარი კაცი ჰფიქრობს, რომ სიმდიდრე მას ღმერთმან მისცა ჭამისა, სმისა და ლხინისათვის, რაღა იქნება ამაზე მომეტებული უგუნურება. მაგრამ, საჭირო არ არის გავაგრძელოთ სიტყვა ესრეთთა პირთა ზედა, რადგანაც უმისოდ ადვილად სჩანს, რა საძაგელი არის ესრეთი თავისმოყვარეობა.
მეორე სახე თავისმოყვარეობისა მდგომარეობს მას შინა, რომ კაცს უყვარს პატივი, თავის განსხვავება, თავის გამოჩენა საზოგადოებაში, უყვარს როდესაც მისი სახელი განთქმული არის, მის სიტყვას გავლენა აქვს. რა უნდა ვსთქვათ ესრეთსა თავისმოყვარეობასა ზედა. ის, რომელ ზნეობითი მნიშვნელობა ესრეთის პატივის-მოყვარეობისა, დამოკიდებული არის მას ზედა, თუ რისთვის უყვარს კაცს პატივი, და რა საქმისათვის ხმარობს პატივსა? პატივის-მოყვარეობა, თავის გამოჩენა სარწმუნოებაში, შეიქმნება სასარგებლო და კანონიერი, პირველად მაშინ, როდესაც კაცი პატივსა ეძიებს და მიიღებს პატიოსნითა საშუალებითა, მეორედ მაშინ, როდესაც იგი პატივსა ხმარობს არა მხოლოდ თავისათვის, არამედ უფრო ქვეყნის სასარგებლოდ.
ძმანო მართლმადიდებელნო ქრისტიანენო, თუმცა არ ითქმის, რომ ჩვენს შორის იყვნენ მრავალნი ფრიად მდიდარნი კაცნი, გარნა ჩვენშიაც არის განრჩევა მდიდართა, შემძლებელთა და ღარიბთა შორის. მისთვის შეიძლება, რომ ჩვენს შორისაც გამოჩნდეს კაცი, რომელმან თავის გულში იფიქროს: სულო, განისვენე, სჭამე და იხარებდე, ანუ ამის დამსგავსებული და მიახლოვებული რომელიმე ჰაზრი; ამისთვის საჭირო არის, რომ ჩვენც გვახსოვდეს დღეს წაკითხული იგავის სწავლა, ესე იგი, არავინ ჩვენგანი არ იყოს მსასოებელი თვისისა შეძლებისა, არავინ იფიქროს თვისისა ცხოვრების გატარება მხოლოდ ჭამით და სმით, არამედ შრომითა, მოღვაწებითა, კრძალულებითა; შეძლება თვისი არ მოიხმაროს მხოლოდ თავის ნუგეშისა და კმაყოფილებისათვის, არამედ ახსოვდეს ღარიბნი და საწყალნი კაცნი და შეეწეოდეს მათ; ბოლოს, არ დაივიწყოს, რომ სიკვდილი და სიცოცხლე კაცისა არის ხელთა შინა ღვთისათა; პირველი არის მარადის ახლო ყოველს კაცზე; მაშასადამე, ღმერთზე ჰქონდეს დამყარებული ყოველი თვისი სასოება. ამინ.